Obchodzony 19 listopada Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Przemocy wobec Dzieci jest momentem szczególnej refleksji nad tym, jak najmłodsi są chronieni przed krzywdzeniem. To także czas, w którym uważnie powinniśmy przyjrzeć się zmianom, które już zaszły i rozwiązaniom, które są niezbędne do skutecznej ochrony dzieci w Polsce. Badania Fundacji Dzieci Niczyje* wskazują, że wzrasta aprobata Polaków dla zakazu bicia dzieci. Jednocześnie Polacy coraz bardziej krytycznie oceniają skuteczność instytucji, które powinny chronić dzieci przed przemocą.
Z najnowszych badań FDN cyklicznie realizowanych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, w tym w Polsce, wynika, że zmienia się nasz stosunek do kar fizycznych wobec dzieci. Już blisko połowa (47%) dorosłych Polaków uważa, że nigdy nie powinno się ich stosować (w 2010 r. było to 34%). 60% badanych popiera prawny zakaz bicia dzieci (w 2010 r. – 53%). Oprócz zdecydowanego poparcia dla prawnego zakazu bicia dzieci pasem, bicia w twarz, czy silnego bicia ręką, rośnie aprobata dla włączenia w taki zakaz również klapsów – wyraża ją już co trzeci dorosły Polak (2013 r. – 32%; w 2010 r. – 27%). Maleje natomiast odsetek rodziców, którzy kiedykolwiek uderzyli swoje dziecko – w 2013 r. 65% rodziców przyznało, że karcili dziecko klapsem, dla porównania w 2010 r. – 72%.
– Ta tendencja cieszy. Wskazuje, że w naszym kraju zachodzi wyraźna zmiana świadomości tego, że kary fizyczne nie są dobrym rozwiązaniem wychowawczym. Przed naszym społeczeństwem jeszcze długa droga, ciągle potrzeba szerokich działań informacyjnych i edukacyjnych w tym zakresie. Widać jednak, że coraz więcej rodziców wybiera wychowanie bez przemocy – mówi dr Monika Sajkowska, dyrektorka Fundacji Dzieci Niczyje.
Jednocześnie maleje zaufanie Polaków do instytucji podejmujących interwencję w przypadkach przemocy wobec dzieci. Największy spadek dotyczy instytucji wymiaru sprawiedliwości – dziś jedynie 43% Polaków uznaje, że działania prokuratury i sądów chronią dzieci przed przemocą (w 2010 r. było to 55%).
– W Polsce nadal nie istnieje systemowa ochrona dzieci przed krzywdzeniem. Bezpieczeństwo i optymalny rozwój dzieci powinny być odpowiedzialnością specjalistycznych służb ochrony dzieci. Takie służby działają w wielu krajach. W Polsce, pomimo częstych wstrząsów spowodowanych nagłośnieniem drastycznych przypadków maltretowania dzieci, ciągle nieskutecznie je chronimy. Potrzebujemy znaczącej, przełomowej zmiany. Nie jest łatwa – wymaga eksperckiej koncepcji, mądrych rządzących, funduszy. Ale jest możliwa – dodaje dr Sajkowska.
19. listopada obchodzony jest na całym świecie Międzynarodowy Dzień Zapobiegania Przemocy wobec Dzieci. Jego obchody w Polsce zainicjowała 4 lata temu Fundacja Dzieci Niczyje.
* Sondaż omnibusowy bezpośredni (CAPI) na próbie losowej 1000 dorosłych Polaków zrealizowany w 2010 i 2013 roku przez GfK Polonia dla Fundacji Dzieci Niczyje.
