Książka nigdy nie może się dziecku kojarzyć z przymusem lub nudą, dlatego powinno się wybierać lekturę zgodną z zainteresowaniami małego odbiorcy. Dziecko musi odczuwać przyjemność w obcowaniu z książką, powinno być jej ciekawe. W przypadku, gdy słuchacz lub czytelnik nie wykazuje zainteresowania daną lekturą, nie można go zmuszać do jej odbioru.
Trzeba wybierać taką literaturę dla dzieci, która jest napisana lub tłumaczona ładną i poprawną polszczyzną. Książka ma być źródłem, z którego dziecko czerpie wzory językowe; ma ona zaznajamiać z nowym słownictwem i poszerzać jego zasoby. Istotne jest również to, żeby z treści danej lektury płynęły pozytywne wzorce zachowań – inaczej mówiąc – książka powinna nieść przesłanie szacunku względem innych ludzi, istot, promować otwartość na świat, unikać stereotypów dotyczących płci czy rasy. Dziecko powinno wynieść pewne zasady, mądrości ze słuchania lub czytania danej literatury. Lektura ma być czymś więcej niż czytanką o jałowej i infantylnej treści. Nie unikajmy książek poruszających różne, czasami trudne problemy, gdyż często może się tak zdarzyć, że dziecko w danej lekturze odnajdzie sposób na radzenie sobie z własnymi zmartwieniami. Tym niemniej ważne jest, aby dany tekst był dostosowany do wrażliwości dziecka, żeby nie wzbudzać w nim lęków i niepokojów.
Mimo że w książce najważniejsza jest treść, to nie można nie zauważyć, że istotnym elementem lektury dla dziecka, zwłaszcza młodszego, które jeszcze nie umie czytać, jest sposób, w jaki jest ona zilustrowana. Zatem obrazki w książce powinny nawiązywać do poziomu intelektualnego odbiorcy. Ważne jest, aby zgodnie z potrzebami dzieci dominowały w nich humor, pozytywne nastawienie do świata oraz wyraźna ekspresja mimiczna postaci. Kolor odgrywa dużą rolę zwłaszcza u małych dzieci, wraz z wiekiem przestaje on być tak istotny. Jednak, zwłaszcza w książkach dla najmłodszych, ważne jest, aby obrazy były w barwach zasadniczych i podstawowych. Kolejną istotną rzeczą jest wyrazistość ilustracji. Dzieci od pięciu do nawet czternastu lat wolą obrazy o wyraźnie odgraniczonych formach. Obrazki w książkach powinny być przejrzyste, pełne ekspresji oraz zgodne z tekstem (jego treścią i stylem).
Jak widać wybór odpowiedniej lektury dla dzieci wcale nie jest taki prosty, jak z pozoru mogłoby się nam wydawać. Nie wystarczy wejść do działu dziecięcego i wziąć pierwszą pozycję z brzegu. Zanim dokonamy wyboru i kupna, zawsze musimy dokonać analizy zarówno samej książki, jak i wrażliwości dziecka, dla którego jest przeznaczona.
Katarzyna Bąk – absolwentka Wydziału Pedagogicznego UW
