Haluksy – jak leczyć?


Czym są haluksy?

Haluksy są inaczej nazywane paluchem koślawym. Jest to specyficzna deformacja anatomiczna, dotykająca stawu śródstopno-paliczkowego palucha u stopy. Charakteryzuje się ona bocznym odchyleniem palucha, przez co właśnie nazywana jest potocznie koślawym paluchem.

Początkowo deformacja może być bezbolesna i nie przeszkadzać jej posiadaczowi. Jednak z czasem może powodować występowanie stanu zapalnego, który wywołuje nieprzyjemny i przewlekły ból w stopie. Ponadto występować może obrzęk i zaczerwienienie, a wada z czasem może ulegać pogłębieniu. Schorzenie to utrudnia w znacznym stopniu prawidłowe funkcjonowanie, powodując duży ból oraz trudności w chodzeniu.

Skąd się biorą haluksy?

Specjalista chirurgii urazowej i ortopedii lek. med. Leszek Jagielski podaje, iż w głównej mierze sami jesteśmy odpowiedzialni za występowanie zwyrodnienia palucha w stopie. Nieodpowiednie obuwie, w szczególności w przypadku kobiet – wysokie szpilki, nadwaga, powodująca ogromne obciążenie stawów, w tym i stawu śródstopno-paliczkowego. Także unikanie ruchu jest jedną  z najważniejszych przyczyn powstawania haluksów. Poprzez zaniedbania sami doprowadzamy do deformacji, a bagatelizując problem, jeszcze bardziej go pogłębiamy. Ponadto deformacja może powodować o wiele gorsze problemy, takie jak zmiany zwyrodnieniowe stawów lub narastające podwichnięcie stawu śródstopno-paliczkowego. Ponadto ogromną rolę w powstawaniu haluksów mają także skłonności genetyczne. Dziedziczenie nieprawidłowego kształtu powierzchni stawu lub wiotkości tkanki łącznej dodatkowo może pogłębiać i pogarszać sprawę.

Jak leczyć koślawy paluch?

Przede wszystkim należy starać się zapobiegać powstawaniu haluksów poprzez stosowanie odpowiedniego obuwia, ciągły ruch oraz odpowiednią dietę, nie dopuszczając do wystąpienia nadwagi. Jednakże jeżeli problem już wystąpił, jest kilka sposobów na ich leczenie.

Przede wszystkim należy udać się na konsultację ortopedyczną. Lekarz obejrzy stopę i wybierze najlepszą metodę leczenia, np.: wkładki ortopedyczne, gimnastykę korekcyjną czy fizykoterapię. Można stosować specjalne plastry, często wzbogacone o olejki o działaniu leczniczym, które chronią bolące miejsca, lub kliny międzypalcowe czy separatory, przywracające palcom właściwe ustawienie.

Na rynku dostępne są także tzw. peloty żelowe w kształcie litery T. Są to  wkładki lub półwkładki, które dobrze wpływają na rozkład nacisku w stopie. Zapobiegają one płaskostopiu poprzecznemu oraz spowalniają rozwój haluksów. Są one specjalnie przeznaczone dla pań, które noszą szpilki. Innym rodzajem wkładek są silikonowe wkładki metatarsalne. Są one przeznaczone szczególnie dla kobiet z płaskostopiem poprzecznym i haluksem. Opaska na haluksy jest również rodzajem żelowej wkładki chroniącej przed otarciami oraz mającej utrzymać paluch we właściwej pozycji. Ponadto zapobiega dalszym zniekształceniom kości i stawów.

Rynek ortopedyczny oferuje także aparaty korekcyjne na dzień lub na noc. Są one skuteczne zarówno w profilaktyce, jak i w leczeniu haluksów, ale także w rehabilitacji pooperacyjnej. Aparaty tego rodzaju skutecznie znoszą ból oraz hamują pogłębianie się deformacji. Oprócz wkładek i aparatów można stosować także specjalne szyny, których używa się w profilaktyce oraz leczeniu haluksów, ale jedynie w fazie początkowej, kiedy deformacja jest jeszcze niewielka. Taka szyna doskonale koryguje płaskostopie poprzeczne, które może być jedną z przyczyn powstawania haluksów.

Niestety czasami tradycyjne metody mechaniczne nie są skuteczne i konieczny jest zabieg ortopedyczny, a technika zabiegowa jest dobierana indywidualnie pod każdego pacjenta i może dotyczyć jedynie tkanek miękkich, jak i stawów, a nawet kości – tzw. osteotomia.

Jak widać, lepiej jest zapobiegać powstawaniu haluksów, ponieważ występowanie tego schorzenia nie tylko jest nieestetyczne i często bardzo bolesne, ale również może utrudniać poruszanie się, a przede wszystkim można uniknąć kosztownego i czasochłonnego leczenia.