Tylko pozytywne emocje odczuwane w kontakcie z dzieckiem skłonią do obserwowania bacznie zmian w jego zachowaniu, zastanawiania się nad jego potrzebami, szukania rozwiązań w trudnych sytuacjach i odpowiedzi na codziennie pojawiające się pytania w fachowych publikacjach, u przyjaciół, rodziców własnych i dziecka. Jeśli zatem niania spełnia ten podstawowy warunek – czyli lubi dzieci – i dodatkowo doskonali się w tej dziedzinie, wtedy ona sama, a także jej podopieczni oraz ich rodzice, będą się czuli bezpiecznie.
Dobra niania daje dziecku poczucie bezpieczeństwa. Potrafi wyznaczyć bezpieczne granice dla rozwoju i zabawy oraz dla relacji własnej z dzieckiem i z jego rodzicami. Jeśli ma z tym trudności i nie podejmuje kroków, by je pokonać, dziecko natychmiast to wyczuwa i po prostu zachowuje się tak, by wymusić na niej wyznaczenie własnych granic.
Bardzo ważna jest komunikacja niani z rodzicami dziecka i konsekwencja w postępowaniu wobec malucha. Jeśli jej zabraknie, dziecko często żyje w dwóch różnych rzeczywistościach. Jest to dla niego trudne – co zwykle demonstruje złym zachowaniem.
Niewłaściwe i nasycone negatywnymi uczuciami zachowanie dziecka powinno być zawsze sygnałem dla niani, że coś się z dzieckiem dzieje złego i potrzebuje ono pomocy. Jeśli tak je zinterpretuje, a nie jako atak dziecka na jej osobę – wtedy dużo łatwiej zachować obiektywizm i szukać rozwiązania problemu. Gdy niania postrzega zachowanie dziecka jako skierowane przeciwko niej samej, wtedy nie pozostaje nic poza obroną, która z kolei wywołuje atak lub obronę ze strony dziecka i rozpoczyna się walka, z której wszyscy wychodzą poszkodowani.
Nie bez znaczenia jest też rodzaj relacji niani z rodzicami dziecka. Relacja oparta na wzajemnym szacunku i zaufaniu wzmacnia relacje obu stron z dzieckiem. Gdy brak jest szacunku lub zaufania, dziecko nie czuje się pewnie i bezpiecznie z nianią i – znowu – jak to dziecko, źle się zachowuje.
Gdy zdarza się, że źródło braku zaufania do niani leży po stronie rodziców – bo na przykład są nadmiernie lękowi lub zbyt perfekcjonistyczni lub ogólnie mają tendencję do podważania kompetencji i autorytetów – warto wtedy szczerze porozmawiać z nimi o tej sytuacji i zastanowić nad możliwymi rozwiązaniami.
Podsumowując, dobra niania:
• lubi dzieci
• uczy się o nich i od nich, stale podnosi swoje umiejętności i wiedzę na ich temat
• często i szczerze rozmawia o dziecku z rodzicami i innymi osobami mogącymi dać jej wsparcie
• szanuje dziecko i jego rodziców i swoją postawą budzi ich poczucie zaufania
Spełniając te warunki, niania daje poczucie bezpieczeństwa otoczeniu i sobie samej, co stanowi podstawę dla wszechstronnego rozwoju dziecka.
Małgorzata Rymaszewska – psycholog, psychoterapeuta
