Mediacja rodzinna – co to jest i do czego się ją wykorzystuje

1.    Czym jest mediacja rodzinna?

Mediacja jest jednym ze sposobów rozwiązywania konfliktów. Pod jej pojęciem najczęściej rozumie się pośredniczenie w sporze, mające na celu pomoc stronom w osiągnięciu przez nie porozumienia.

2.    Kim jest mediator?

Mediator to osoba, która nie jest bezpośrednio zaangażowana w konflikt, ale pomaga stronom w jego rozwiązaniu. Każdy mediator podlega zasadzie bezstronności – nie może faworyzować żadnej ze stron sporu, oraz zasadzie neutralności – powinien jedynie wspomagać strony w wypracowaniu rozwiązania, a nie narzucać je z góry. Najlepiej w roli mediatorów rodzinnych sprawdzają się prawnicy, psychologowie i pedagodzy.

3.    W jakich sytuacjach można skorzystać z mediacji rodzinnych?

Najczęściej z mediacji rodzinnych korzystają osoby pozostające w sytuacji rozstania ze współmałżonkiem, mające problemy z porozumieniem się w kwestii podziału majątku czy opieki nad dziećmi. Jednak można z nich skorzystać również w innych sprawach konfliktogennych, które dotyczą rodziny, np. wybór religii dla dziecka (w przypadku małżonków o różnych światopoglądach) czy kwestie związane z ustaleniem opieki nad osobami starszymi.

4.    Jak wygląda sesja mediacyjna?

Mediacja to rozmowa pomiędzy stronami konfliktu, w której pośredniczy mediator. W czasie sesji mediacyjnej każda ze stron ma możliwość przedstawienia własnego stanowiska co do przedmiotu konfliktu, powiedzenia o swoich emocjach i żalach oraz wskazanie propozycji rozwiązania sporu. Sesja mediacyjna trwa przeważnie 90 minut, a to, ile takich spotkań jest potrzebnych, zależy od indywidualnego przypadku. Zazwyczaj to od 4 do 8 spotkań.

5.    Ile kosztuje mediacja rodzinna?

Ceny mediacji wahają się w granicach 120 – 200 zł za półtoragodzinne spotkanie. Istnieją jednak instytucje, które oferują darmowe mediacje rodzinne. Na terenie Warszawy są to np. Komitet Ochrony Praw Dziecka czy Fundacja Sto Pociech.

6.    Jakie korzyści niesie ze sobą mediacja?

Skorzystanie z mediacji rodzinnych niesie bardzo wiele korzyści. Są to przede wszystkim: redukcja stresu, szybsze dojście do satysfakcjonującego obie strony porozumienia, a co za tym idzie, skrócenie konfliktu do minimum; lepsza komunikacja między skonfliktowanymi stronami czy też większa chęć do realizowania wypracowanych przez siebie, a nie narzuconych z góry, rozwiązań. Ponadto bardzo istotną korzyścią mediacji jest zabezpieczenie interesów dziecka uwikłanego w konflikt dorosłych.

7.    Kiedy mediacja nie przynosi korzyści?

Aby mediacja rodzinna miała sens i przyniosła porozumienie, musi zostać spełnionych kilka warunków. Przede wszystkim ważny jest dobrowolny udział obu stron konfliktu oraz zaakceptowanie przez nich osoby mediatora, jak i reguł mediacji. Ponadto żadna ze stron nie może cierpieć na chorobę psychiczną ani być uzależniona. Mediacji nie zaleca się również wtedy, gdy istnieje podejrzenie o stosowanie przemocy jednej ze stron konfliktu wobec drugiej oraz gdy widać wyraźną nierównowagę pomiędzy stronami.

Aleksandra Nowak – studentka polityki społecznej i pedagogiki na Uniwersytecie Warszawskim, pisze pracę magisterską poświęconą konfliktom około rozwodowym.