Istota homeschoolingu polega na przesunięciu akcentów: to nie dyrektor szkoły, ale rodzice są organem prowadzącym w zakresie edukacji; to oni – po zgodzie szkoły i ustaleniu z nią minimum edukacyjnego oraz form sprawdzania poziomu kształcenia dziecka, zazwyczaj w formie okresowych egzaminów – decydują, na co ich pociecha poświęci czas, który jej rówieśnicy spędzają głównie w szkolnych ławach i w 25-30 osobowych grupach.
ED wzbudza zarówno entuzjazm, jak i kontrowersje u specjalistów – te ostatnie są związane głównie z obawą o socjalizację: naukę przebywania w grupie, dostosowania się do wymagań, umiejętność radzenia sobie poza środowiskiem rodzinnym, pozyskiwanie przyjaciół… Praktyka życia rodzin ED pokazuje jednak, że dzieci tak kształcone radzą sobie z powyższymi zadaniami, które można realizować również poza szkołą. Często mają też głębsze więzi z rodzeństwem, korzystają z bogatej oferty dodatkowych zajęć, zdobywając tam przyjaciół, a dzięki wykorzystaniu sieci kontaktów (edukacja domowa wcale nie musi odbywać się w domu,) mają bogate relacje z ludźmi w różnym wieku. Rodziny ED utrzymują też kontakt między sobą, na bieżąco współpracując i organizując cykliczne zjazdy. Wreszcie, homeschooling może być częściowy – umówione zajęcia dziecko może odbywać ze swoją klasą. Z tej opcji również korzysta wielu rodziców.
Dlaczego rodzice wybierają homeschooling? Motywacji jest zapewne tyle, ile zainteresowanych. Zazwyczaj uważają, że lepiej wykorzystają czas, który zabiera dziecku szkoła. Większość dzieci, jeśli tylko mogą liczyć na indywidualną uwagę nauczyciela, uczy się zdecydowanie (nawet kilkakrotnie) szybciej, osiągając co najmniej takie same, a zazwyczaj wyższe niż rówieśnicy wyniki w nauce. Tym samym pozostaje im więcej czasu na zabawę, rozwijanie pasji i inne zajęcia. ED ma szansę być dopasowana dokładnie do potrzeb i możliwości danego dziecka. Dla innych ważnym motywem jest religia i wyznawane wartości, czyli chęć dostarczania dziecku sprawdzonych wzorców. Jeszcze inni mają tak złe doświadczenia ze szkołami, zwłaszcza gdy dziecko ma bardzo szczególne potrzeby, że postanowili zrezygnować z ich usług.
Co jednak z przygotowaniem do uczenia? Środowisko ED jest zanurzone w tematyce teorii uczenia się, wykorzystywaniu zdobyczy techniki i przeróżnych materiałów, edukacyjnych eventów, wymienia się lekturami i pomysłami. Faktem jest ponadto, że wśród rodziców ED przeważają nauczyciele (sic!), a homeschoolingowców jest tym więcej, im wcześniejszy etap kształcenia. Wreszcie korzystają oni nie tylko z własnych, ale i z cudzych umiejętności.
Na koniec pozostaje zachęcić do przyjrzenia się praktyce pełnienia obowiązku szkolnego poza szkołą: blogi i fora rodzin ED są zazwyczaj potężnym źródłem świetnych pomysłów i dobrej energii, nie tylko dla osób zainteresowanych osobiście homeschoolingiem, ale po prostu dla zaangażowanych rodziców.
Katarzyna Wozinska – psycholog i filozof, a prywatnie żona Jakuba i mama 8-miesięcznego Ignasia.
Warto przeczytać:
Marek Budajczak, Edukacja domowa, GWP, Gdańsk 2004.
Marzena i Paweł Zakrzewscy (red.), Edukacja domowa w Polsce. Teoria i praktyka, Warszawa 2009.
Wybrane strony internetowe i blogi związane z edukacją domową w Polsce:
http://airbot.net/forum/index.php?action=vtopic&forum=6
http://djkupras.blogspot.com/
http://edukacja-domowa.blog.onet.pl/
http://edukacjadomowa.monomit.pl/
http://edukacjadomowa.piasta.pl/
http://edukacjadomowa.pl/
http://naukapozaszkola.blog.onet.pl/#
http://szuflanndia.blogspot.com/
http://taylortimes.blog.onet.pl/
http://www.edukacjadomowa.pl/forum/
http://www.naukaipasja.blogspot.com/
