Z badań nad efektywnością nauczania języka angielskiego w szkołach podstawowych i gimnazjach wynika, że ponad połowa uczniów, pomimo 9 lat nauki, wykazuje niskie umiejętności komunikacyjne w języku obcym. Aż 68% spośród nich ma problem z rozumieniem wypowiedzi ustnych, 58% nie radzi sobie z tłumaczeniem tekstu pisanego, a 54% nie wie, jak sformułować proste wypowiedzi pisemne. Jeśli chodzi o mówienie, sprawa ma się nieco lepiej, ale nadal aż 37% uczniów, po kilku latach nauki, nie potrafi skonstruować ustnej wypowiedzi.
Co powoduje, że stan wiedzy i umiejętności naszych dzieci jest tak niski? Według raportu Instytutu Badań Edukacyjnych jednym z powodów jest dominacja języka ojczystego podczas lekcji angielskiego. Zarówno nauczyciele, jak i uczniowie, zbyt często posługują się językiem polskim w trakcie zajęć. Innym często powtarzanym błędem jest stosowanie przez nauczycieli „metody podającej”, czyli wykładu.
Jednak odpowiedzialność za postępy w nauce nie spoczywa wyłącznie na barkach nauczycieli. Jasnym jest, że trzy lekcje tygodniowo w kilkunasto-, a nawet kilkudziesięcioosobowej grupie uczniów to za mało, żeby nauczyć się języka obcego. Dużą część pracy uczeń musi wykonać samodzielnie, w domu. Można go w tym procesie wspierać.
1. Pomóż utrzymać systematyczność
Nie da się ukryć, że bardzo ważnym elementem nauki języków obcych jest systematyczność. Kiedy Twoje dziecko rozpoczyna naukę nowego języka, często ma ogromny zapał do pracy, który zaczyna słabnąć w natłoku innych obowiązków. Specjaliści przekonują, że o wiele lepsze efekty dają częstsze, ale krótsze lekcje, niż wielogodzinne sesje raz w tygodniu. Zadbaj więc o to, aby twoje dziecko regularnie miało czas na naukę.
Najlepiej użyć do tego prostego narzędzia do planowania, na przykład kalendarza Google. Wystarczy zarezerwować w nim 30 minut na codzienne ćwiczenia i powtórkę dotychczasowego materiału. Taki sposób organizacji czasu wejdzie dziecku w nawyk i stanie się czymś całkowicie naturalnym. Zanim to nastąpi, zaproponuj mu ustawienie w kalendarzu opcji przypomnień w telefonie. Zdziwisz się, jak szybko zacznie robić postępy.
2. Korzystaj z pomocy profesjonalistów
Najczęściej popełnianym przez uczniów błędem jest nieużywanie języka obcego w praktyce. Bez umiejętności konstruowania wypowiedzi nie ma szans na komunikację. Podobnie jest z jazdą na rowerze – można się jej nauczyć wyłącznie poprzez praktykę. Dlatego warto szukać jak największej ilości okazji do rozmowy.
Jedną z takich możliwości dają lekcje z wykwalifikowanym lektorem lub native speakerem. Znajdziesz go na jednym z wielu portali, oferujących lekcje z języka obcego, na przykład w serwisie Preply.com. Są tu zarejestrowani nauczyciele angielskiego, francuskiego, niemieckiego, chińskiego, włoskiego oraz japońskiego. Zajęcia mogą się odbywać u ucznia w domu, u nauczyciela lub w innym umówionym miejscu. A jeśli wasz grafik jest wyjątkowo napięty i nie chcecie tracić czasu na dojazdy, możecie skorzystać z komunikatora Skype. Lekcje pomogą zwiększyć efektywność i zaangażowanie w naukę. Poza tym, ćwiczenia będą dostosowywane do poziomu umiejętności dziecka, a pojawiające się problemy będą na bieżąco rozwiązywane.
3. Słuchaj dziecka
Najważniejsze to mieć pewność, że nie zmuszasz dziecka do robienia czegoś, za co normalnie by się nie zabrało. Już sama nauka języka jest wystarczająco trudna i nie powinno się jej dodatkowo uprzykrzać, robiąc rzeczy, których po prostu się nie lubi. Dobrym pomysłem jest włączenie języka, którego akurat się uczymy do codziennych, przyjemnych zajęć.
Twoja pociecha lubi oglądać filmy? Wybierajcie te w oryginalnej wersji językowej i stopniowo rezygnujcie z włączania napisów. Woli czytać? Zachęcaj do szukania interesujących ją tekstów w języku, który chce poznać. Często słucha radia? Zaproponuj od czasu do czasu przełączenie się na zagraniczną stację. Dzięki temu twoje dziecko nie będzie musiało zmieniać wyrobionych już nawyków, żeby szybciej się uczyć. Dodatkowo doświadczy żywego języka, który różni się nieco od tego, co można znaleźć w podręcznikach do nauki.
4. Wspólne słuchanie
Szczególnie ważne jest wsłuchiwanie się w nowo poznawany język. Niestety, podczas lekcji uczniowie zazwyczaj nie mają szansy na słuchanie czegokolwiek innego, niż dołączona do podręcznika płyta CD. Problem w tym, że większość tego typu plików audio brzmi bardzo sztucznie, rozmowy są schematyczne, a co za tym idzie – po prostu nudne. Skąd brać wartościowe nagrania native speakerów? Twoje dziecko może sięgnąć po podcasty. Ich szeroki wybór znajdziecie między innymi na stronie BBC Radio.
Godna polecenia jest też aplikacja Audible, w której można znaleźć setki dzieł światowej literatury w oryginale, w postaci audiobooków. Co ważne, są one czytane przez profesjonalnych, zagranicznych lektorów, dzięki czemu pomogą utrwalić prawidłowy akcent i osłuchać się z poprawną wymową.
5. Więcej niż jedna metoda
Pamiętaj, że mózg lubi różnorodność. Nauka języka obcego, która zawsze wygląda tak samo, w pewnym momencie dla wielu staje się po prostu nużąca. Czasami najprostszym krokiem, żeby temu przeciwdziałać, jest zmiana środowiska, w którym się uczymy. Zamiast przesiadywać całymi godzinami przy biurku, zaproponuj swojemu dziecku poszukanie innej scenerii, która pomoże jego mózgowi tworzyć nowe skojarzenia.
Załóżmy, że twoje dziecko uczy się w domu. Kiedy za kilka dni będzie chciało powtórzyć ten sam materiał, pójdźcie na spacer. Dzięki takiemu zróżnicowaniu kontekstów lepiej przyswoi sobie materiał, który na dłużej zapadnie mu w pamięć.
Przypomnij mu też, żeby przynajmniej raz na 45 minut zrobiło sobie przerwę, odetchnęło świeżym powietrzem, poruszało się. To pomoże dłużej utrzymać koncentrację.
6. Zachęć do używania narzędzi
Nie tylko zmiana miejsca nauki działa ożywczo na mózg. Również różnorodność stosowanych narzędzi pomoże utrzymać zainteresowanie. Warto sięgać po różne podręczniki i aplikacje językowe. W Internecie jest ich całe mnóstwo, od dobrze już znanych aplikacji, służących do nauki słówek, jak Duolingo czy Memrise, po te, które uczą poprzez zabawę, jak na przykład Palabras Cruzadas, która generuje krzyżówki językowe, albo Second Word Challenge, udostępniająca szereg quizów, ćwiczących nie tylko język, ale również refleks i spostrzegawczość.
7. Dbaj o odpoczynek
Może wyda ci się to zaskakujące, ale dowiedziono, że sen jest istotną częścią nauki. Pierwsza połowa cyklu snu pomaga nam zachować fakty, druga jest ważna dla naszych umiejętności matematycznych.
Jeśli dziecko ma na drugi dzień test z języka obcego, powinno położyć się wcześniej, żeby jak najwięcej zachować z nauki. Powtórzenie materiału przed snem pozwoli mózgowi w trakcie snu przetwarzać, klasyfikować i utrwalać zdobyte informacje.
Nauka „na siłę” nie jest wskazana. Jeśli po kilku godzinach nauki dziecko czuje się senne, to znak, że jego organizm ma już na dzisiaj dosyć. Pamiętaj, że odpoczynek jest tak samo ważny w procesie nauki, jak praca.
8. Uczcie się na błędach
Twoja latorośl nie będzie mówiła biegle w obcym języku, jeśli nie odważy się popełniać błędów. Są one istotną częścią nauki, a ich robienie jest wpisane w ten proces. Nie gań dziecka, jeśli zdarzy mu się zapomnieć słówka, które już powtarzaliście. Wytłumacz mu, że popełnianie błędów to rzecz naturalna i nie powinno się zniechęcać przy początkowych trudnościach. W końcu wszystko jest trudne, zanim stanie się proste.
Sergiy Myshko, Preply.com
