Debata wokół książki Ewy Nowak „Orkan. Depresja”

Orkan. Depresja, najnowsza powieść Ewy Nowak, portret choroby podstępnej, atakującej dziś coraz częściej, coraz młodsze osoby i prowadzącej w skrajnych przypadkach do samobójstwa, ukaże się 11 marca nakładem wydawnictwa Egmont Polska.

Książka opatrzona posłowiem suicydolog Halszki Witkowskiej, specjalistki zajmującej się badaniem przyczyn samobójstw i szukaniem sposobów zapobiegania aktom samodestrukcji, adresowana jest do czytelników, którzy ukończyli 16 lat. Na ostatnich stronach publikacji zostały wymienione instytucje (z adresami internetowymi), w których młody człowiek natychmiast może szukać pomocy, gdy zwątpi w sens swojego istnienia.

Głównym bohaterem najnowszej powieści Ewy Nowak jest szesnastoletni Borys Orkan. Pozornie. Czytelnicy nie poznają prawdziwego Borysa. Nie dowiedzą się, kim był ani co naprawdę myślał i czuł, kiedy chemia jego mózgu nie była zachwiana. Co myśli i czuje Borys w chwili, gdy rozgrywa się akcja powieści, nie wiedzą nawet najbliższe mu osoby: rodzice, przyjaciele i ulubiony nauczyciel. Borys czasem gra dawnego siebie, ale ciało i psychikę chłopaka zdominowała depresja, która steruje jego postrzeganiem świata i interpretowaniem doświadczeń oraz reakcjami na nie. To depresja odpowiada za emocje i ich brak, za samopoczucie i brak życiowej energii. To ona jest prawdziwym bohaterem powieści: choroba, która odgradza prawdziwego Borysa od otoczenia coraz wyższym i grubszym, pozornie niewidzialnym murem.

Depresja to podstępny przeciwnik. Jej objawy łatwo pomylić z symptomami dorastania – przemęczeniem i sennością młodego organizmu przechodzącego męczącą i dość gwałtowną przemianę, zmiennymi nastojami, które mogą być skutkiem burzy hormonalnej, buntem i agresją, niezgodą na otaczający świat, zamknięciem się w sobie i niechęcią do rozmów. Bunt, fochy i pyskowanie to przecież atrybuty nastolatka. Dlatego tak trudno zauważyć chorobę. I właśnie dlatego warto wiedzieć o niej jak najwięcej, by móc skutecznie pomóc, gdy zaatakuje. Zanim będzie za późno.

Za późno było dla Adama, dwudziestokilkuletniego sąsiada Borysa. Niezdiagnozowana, a więc i nieleczona depresja popchnęła młodego człowieka do samobójstwa. Borys widział, co stało się z sąsiadem, który wyskoczył przez okno z trzeciego piętra kamienicy. Nastolatek żyje w cieniu tego doświadczenia. Z nikim nie umie o tym rozmawiać, podobnie jak nie potrafi mówić o nieustannym bólu, lęku i pustce, o kłopotach ze snem i problemach z koncentracją. Czasem bardzo by chciał o tym opowiedzieć, lecz kiedy podejmuje próby rozmowy, zostaje odepchnięty lub zlekceważony. Otoczeniu nie udaje się też prawidłowo zinterpretować jego nieudolnych, mocno zakamuflowanych prób wołania o pomoc.

Samobójstwo zawsze związane jest z brakiem komunikacji – albo z niemożnością wewnętrzną, albo z oporem zewnętrznympisze suicydolog Halszka Witkowska w „Posłowiu” do powieści Ewy Nowak. Człowiek, który nie może podzielić się z bliskimi swoimi emocjami, problemami i rozterkami, zostaje skazany na coraz to mocniejszy głos wewnętrzny. To on zaczyna nadawać życiu ton, staje się komendantem, zawsze niezadowolonym krytykiem. U niektórych ten wewnętrzny głos bywa jednostronny, nie przestaje krytykować i poniżać – tak jak w przypadku Borysawyjaśnia dalej Witkowska.

Powieść pojawia się na rynku w szczególnym momencie: gdy przez media przetacza się gwałtowna dyskusja o zapaści systemu lecznictwa psychiatrycznego i wstrząsających samobójstwach nastolatków. W raportach policyjnych odnotowano w 2018 roku 746 zamachów samobójczych osób w wieku od 13 do 18 lat. Oraz 26 prób odebrania sobie życia przez dzieci w wieku od 7 do 12 lat. Nieznana jest liczba prób samobójczych, które nie zakończyły się interwencją policji, tylko wizytą w szpitalu czy przyjazdem pogotowia na miejscu wypadku.

Z badań przeprowadzonych przez naukowców Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego wynika, że przyczyną zamachów na własne życie wśród młodych ludzi są przede wszystkim zaburzenia psychiczne (od 50 do 98%), w tym depresja (od 60 do 80%). Dlatego tak ważne jest zdiagnozowanie choroby jak najszybciej. Depresję można leczyć. Najważniejsze, by w porę zauważyć symptomy i sprawdzić, co oznaczają. A zwłaszcza zwracać uwagę na sygnały dotyczące śmierci, szczególnie na wypowiedzi sugerujące nawet żartem chęć odebrania sobie życia.

Z samobójstwem w naszej kulturze związanych jest wiele mitów, stereotypów i wyobrażeń. Jednym z nich jest przekonanie, że jeśli ktoś mówi o samobójstwie, to na pewno tego nie zrobi. Tymczasem badania pokazują, że aż 80 procent samobójców wspominało wcześniej o swoich planach – podkreśla Halszka Witkowska – Kolejnym stereotypem jest przeświadczenie, że samobójstwu nie można zapobiec.

Patronat nad wydaniem książki objęły dwie fundacje zajmujące się pomocą dzieciom: Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę oraz Fundacja Zobacz… jestem!

O KSIĄŻCE

Orkan. Depresja

Autor: Ewa Nowak

Oprawa: miękka

Objętość: 304 strony

Format: 128×198

Cena: 34,99

ISBN: 978-83-281-4438-5

Grupa docelowa: +16

Premiera: 11.03.2020

Przedsprzedaż książki:

Szesnastoletni Borys Orkan cierpi na depresję. Środowisko, w którym żyje, dostarcza mu wiele miłości, ale i cierpienia. Choroba sprawia, że chłopiec zaczyna widzieć swoje życie jedynie jako pasmo niekończącej się udręki. Samobójcza śmierć sąsiada i toksyczna znajomość z poznanym na oddziale psychiatrycznym Miszą prowadzą Borysa do fascynacji samobójstwem. Otoczony rodziną, znajomymi i serdeczną miłością dziewczyny, Borys odpycha wszystkich i z wolna pogrąża się w samotności. Udręczony chorobą, nie widzi już dla siebie wyjścia…

Autorka zna świat młodych ludzi, czuje ten wewnętrzny ból człowieka podczas transformacji dojrzewania, a jednocześnie chce wyraźnie pokazać, że na tym pograniczu dzieciństwa i dorosłości, życiowe decyzje, a już na pewno decyzje o śmierci, mają swoje bardzo konkretne konsekwencje. To bardzo ważny temat. Ewa Brzóska, psycholog w oddziale psychiatrycznym dzieci i młodzieży w Instytucje Psychiatrii i Neurologii w Warszawie

O AUTORCE

Powieść „Orkan. Depresja” napisała Ewa Nowak, autorka ponad trzydziestu powieści dla młodzieży, dzieci i dorosłych, z wykształcenia pedagog terapeuta. W swojej twórczości często sięga po tematykę psychologiczną, uważnie i z czułością pokazując życie wewnętrzne swoich bohaterów. Jej najnowsza powieść pomaga zrozumieć, co dzieje się w głowie nastolatka cierpiącego na depresję, wyjaśnia, dlaczego ona sam nie jest w stanie sobie pomóc i co dzieje się z całą rodziną, której członek dotknięty zostanie tą destrukcyjną chorobą. Obowiązkowa lektura dla nastolatków, ich bliskich oraz pedagogów.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *

12 − one =