Pierwsze dni
Nasz Maluszek pojawia się na świecie: z pierwszym wdechem do jego płuc dostaje się powietrze, uszy jakiś czas są zablokowane, a gdy płyn w uszach zaniknie, dziecko zaczyna dostrajać percepcję słuchową do dźwięków właściwych dla języka rodziców.
To ciekawe: ucho małego dziecka początkowo odbiera dźwięki w zakresie od 16 do 20 000 Hz! To właśnie z tego powodu małym dzieciom łatwo jest się uczyć wielu języków obcych, ale ta możliwość zamyka się około 3 roku życia. Część z tych dźwięków nie jest słyszana przez dorosłych – większość języków znajduje się w zakresie częstotliwości od 125 do 8000 Hz.
Czy wiesz, że noworodek przez pierwsze 2 tygodnie widzi świat w biało-czarnych barwach i tylko kolor czerwony, zaś obraz jest wyraźny tylko wobec obiektów, które są w zasięgu około 20 cm od jego oczu? Maluszek uczy się też widzieć – początkowo widzi obrazy dostępne na odległość „karmienia piersią”. Widzi najlepiej kolory czyste, nasycone (czerwony, niebieski, zielony, pomarańczowy) oraz kontrasty (np. biało-czarne paski lub kropki). Dlatego pierwszą zabawką powinna być np. biało-czarna panda i czerwona piłeczka, którą przesuwamy przed oczami dziecka.
Pierwsze 9 miesięcy
Malec uczy się setek, a może nawet tysięcy nowych umiejętności z zakresu słyszenia, widzenia, a zwłaszcza ruchu: równowagi i koordynacji ciała. Ale ulubionym, podstawowym zmysłem poznawania świata jest smak. Pierwszy etap rozwoju kończy się, gdy dziecko staje na nogach! To wspaniałe osiągnięcie, ćwiczone przez wiele miesięcy oznacza zwycięstwo nad siłą grawitacji i osiągnięcie koordynacji, czyli połączenie w harmonijny ruch całego ciała: nóg, rąk, wzroku i kontroli nad tym procesem.
Pierwszy krok…
…pojawia się około 1 roku życia dziecka jest na ogół wielkim świętem dla rodziny – to faktycznie pierwszy krok milowy w rozwoju dziecka. Pierwszy krok ku samodzielności! Odtąd nasze niemowlę staje się Małym Dzieckiem, by po ukończeniu lat czterech wejść w etap wczesnoszkolny – i stać się przedszkolakiem. Aktywności niemowlęcia można by zatytułować: jaki ten świat ma smak?!
Warto pamiętać o tym, że rozwój każdego dziecka przebiegać może w odmiennym tempie, ale kolejność etapów rozwojowych jest względnie stała. Istotne jest także, aby pamiętać, że w rozwoju występuje prawo kumulacji – kiedy dziecko „pracuje” nad doskonaleniem stania na dwóch nogach i stawianiem stopy przed stopą w tym czasie może słabiej rozwijać się jego mowa. Po prostu organizm koncentruje się na jednej czynności. Później – jak chodzenie zostanie opanowane, przejdziemy dalej – do mówienia i doskonalenia wypowiadania się; samodzielnego jedzenia, treningu toaletowego … i może wreszcie samodzielnego spania w nocy?
Niemowlę, małe dziecko i przedszkolak rozwija się i przejawia przeróżne preferencje, uzdolnienia i talenty. Każde dziecko rozwija się według własnego planu rozwojowego i nie ma podstaw aby porównywać jedno dziecko z drugim!
Czego dziecku potrzeba najbardziej? Miłości, troski, bezpieczeństwa i … dobrej zabawy!
Należy pamiętać, że zabawa to coś więcej niż tylko opiekowanie się dzieckiem. Zabawa, dobra zabawa to inwestowanie w harmonijny, wielostronny rozwój dziecka, budowanie fundamentów jego dobrostanu, kompetencji i szczęścia.
Więc jak się mądrze bawić z dzieckiem? Co i jak robić?
Tu z pomocą mogą przyjść zabawy fundamentalne. To zestaw 400 propozycji mądrych i zabawnych, logicznie ułożonych zabaw i aktywności, w których możecie razem z dzieckiem po prostu dobrze się bawić, a przy okazji budować stabilne, bogate fundamenty rozwoju malca.
Zabawy są opracowane zgodnie z potrzebami dzieci w danym okresie rozwojowym; dostarczają niezbędnych doświadczeń w mini pigułce, w przypadku niemowląt są to kilkuminutowe sesje. Dla dzieci starszych – odpowiednio dłuższe i bardziej złożone aktywności. Program zabaw jest tak zaplanowany, aby dostarczać dziecku stymulacji zmysłów (smaku, węchu, słuchu, wzroku, dotyku i równowagi) oraz by dziecko rozwijało się wielostronnie pod względem aktywizacji różnych rodzajów inteligencji – zgodnie z teorią Wielorakich Inteligencji autorstwa Howarda Gardnera. Co oznacza zabawy, które rozwijają językowo, rozwijają logiczne myślenie i myślenie matematyczne, wyobraźnię przestrzenną, muzykalność i słuchanie, koordynację ruchową i zręczność manualną, umiejętności społeczne, a także kreatywność i poczucie własnej wartości. Wiele zabaw – wykorzystując naturalne predyspozycje dzieci, stanowi wprowadzenie do nauki liczenia, czytania, pisania i koordynacji oko-ręka, czyli umiejętności, które przydadzą się z całą pewnością dziecku w przedszkolu i szkole.
Każda zabawa jest opisana następująco:
Tytuł zabawy, określenie wieku dziecka, opis zabawy, pogłębienie informacji jak ta zabawa wpływa na umiejętności uczenia się. Na dole karty zawsze jest informacja której sfery rozwoju zabawa ta dotyczy (na tej karcie jest zabawa dotycząca rozwijania zmysłu słuchu), wskazówki co można dodatkowo robić i … jeszcze jedno, czyli rada na zakończenie.
Więcej informacji o Zabawach Fundamentalnych oraz możliwość zakupu materiału znajdziesz na www.zabawyfundamentalne.pl
Na podstawie tekstu Małgorzaty Taraszkiewicz.
Małgorzata Taraszkiewicz – psycholog edukacyjny, zajmuje się neurometodyką tj. metodyką nauczania zgodnie z profilem uczenia się uczniów. Autorka ponad 30 książek: poradników dla nauczycieli, młodzieży i dzieci oraz redaktor naczelny magazynu dla rodziców i małych dzieci (www.zabawyfundmanetalne.pl). Lider i współzałożyciel nieformalnej grupy trenerów promującej nowoczesną pracę szkoły – Grupa Edukacyjna XXI wieku. Projektuje i prowadzi treningi i Warsztaty z zakresu m.in. komunikacji, kreatywności, asertywności , rozwoju osobistego , nowoczesnych technik uczenia się, metodyki nauczania oraz wspierania talentów.
Autorem Zabaw Fundamentalnych jest Colin Rose – angielski badacz procesu efektywnego uczenia się. Jest współtwórcą i wieloletnim członkiem zarządu brytyjskiej ,,Campaign for Learning”.
