Obszerna wiedza o mózgu dziecka – recenzja książki „Co tam się dzieje?”

Zdecydowanie nie jest to książka o wszystkim i niczym.  Wręcz odwrotnie – skupia się na jednym, obszernym, ale bardzo ważnym zagadnieniu – rozwoju mózgu człowieka. Dla tych, którzy ciekawi są zachodzących przemian już od momentu poczęcia.

Autorka to z jednej strony doświadczony naukowiec – neurobiolog, a z drugiej matka trójki dzieci. Lise Eliot w książce zawarła niesamowitą ilość informacji, szczegółów, ciekawostek – wiedzę, podpartą swą własną pracą i doświadczeniem, ale też wynikami badań, prowadzonych latami przez wielu naukowców, przede wszystkim z USA.

Oprócz wiedzy typowo „uniwersyteckiej”, co mnie akurat średnio odpowiadało i starałam się pomijać dane fragmenty, rodzice znajdą wiele podpowiedzi, co w danym momencie rozwoju dziecka zrobić, by pomóc jego mózgowi płynnie się rozwijać. Dowiedzieć się można, że niektóre zachowania naszych dzieci podyktowane są zmianami w jego mózgu i dany stan trzeba zaakceptować, bo minie wraz z osiągnięciem pewnego etapu rozwoju.

Ciekawym rozdziałem jest ten opisujący tzw. czynniki prenatalne – substancje (ale nie tylko), mające wpływ na rozwój mózgu płodu. Przeczytamy tu (jak zwykle przy okazji książek w których mowa jest o rozwoju w okresie prenatalnym), o wpływie alkoholu, narkotyków, papierosów, odżywiania, środków farmakologicznych, ale także dowiemy się o działaniu glutaminianu sodu, ołowiu, czy też aspartamu – używanego do słodzenia np. napojów. Dowiemy się też  o tym, czy badania USG szkodzą dziecku,  co z wpływem fal jonizujących i niejonizujących, czy komputery i telewizory mogą być groźne dla rozwijającego się dziecka.

Zdecydowanie książka ta może zwiększyć świadomość przyszłych rodziców oraz rodziców małych dzieci.

Jeśli chodzi o zwiększenie świadomości, to w rozdziale IV (niekoniecznie dla każdego), poznamy zagrożenia,  które mogą pojawić się w trakcie porodu, niebezpieczeństwa związane z samym aktem narodzin i wydostaniem się dziecka na świat, ale też skutki uboczne znieczuleń i środków farmakologicznych. W przypadku tego rozdziału odczucia czytelnika mogą być różne.

Oprócz tego, znajdziemy ogrom wiedzy na temat kształtowania się poszczególnych zmysłów u dzieci i wpływie mózgu na te procesy (oraz odwrotnie). Ciekawostki to informacje o pamięci płodu i niemowlęcia – bo pewnie nieraz zastanawialiśmy się, czy dziecko pamięta cokolwiek ze swojego życia sprzed narodzin? Dowiemy się też, co ma wpływ na inteligencję naszego dziecka oraz poznamy znaczenie środowiska i genów na kształtowanie się młodego mózgu.

Warto zajrzeć, gdy szuka się konkretnej wiedzy na temat mózgu płodu i małego dziecka, a chce się cokolwiek z tej wiedzy zrozumieć.

Daniel Goleman (inteligencja emocjonalna) napisał o tej książce tak: „To fascynujące i znakomite podsumowanie obecnego stanu wiedzy na temat tego, jak się rozwija mózg dziecka i jakie ta wiedza ma znaczenie”.

Karolina Zakrzewska

Co tam się dzieje?
Lise Eliot
wyd. Media Rodzina, 2010