Sobie szczerze o „Nastolatkach szczerze o sobie” – recenzja książki

Pomysł jest ciekawy i oryginalny – zaprosić do stworzenia poradnika dla rodziców same nastolatki. Wyszła rzecz szalenie praktyczna, która w sumie trochę przeczy cechom młodzieży, wymienionym przez same autorki. Mam na myśli brak dystansu do siebie! W końcu dziewczyny, które przysiadły nad tą książką, wykazały się ogromną dozą zdrowego podejścia. I szczerze mówiąc, odetchnęłam z ulgą, że one też to widzą. Doskonale pamiętam własną drugą dekadę życia i wiem, ze miałam ochotę udusić każdego, kto zarzuciłby mi podobne rzeczy. Dziś natomiast odczuwam na własnej skórze to, o czym autorki piszą: dramatyzowanie, przesadną samokrytykę, humory, niedojrzałość, lenistwo… Było, jest i będzie.

Dobra, nie wszystko było. Nie było hejterów, nie było fejsa, nie było cyberprzemocy… Czytajcie „Nastolatki szczerze o sobie”, póki te wszystkie zjawiska są aktualne i mają faktycznie wpływ na życie młodzieży! Dowiecie się, jakie konkretne portale społecznościowe zawojowały rynek, na czym polega korzystanie z nich i jakie są zagrożenia, które je charakteryzują. A także – jak na nie reagować. Poznacie modne subkultury, które bardzo różnią się od tych sprzed choćby dziesięciu lat (emo czy nerd). Zajrzycie do młodzieżowego słownika. Zweryfikujecie swoją wiedzę o narkotykach, które też podlegają różnym modom. I dużo więcej, na całkiem niewielu stronach. Zwięźle i do rzeczy.

Forma książki bardzo się sprawdza. Duża część jest poświęcona relacjom z rodziną i przyjaciółmi. Autorki nie bawią się w subtelności. „Tak, to możliwe, że nastolatek wyjdzie ze swojego pokoju jeszcze w tym stuleciu” – to mój ulubiony cytat. Może nawet trochę zbyt dobitnie przedstawiają skrajne upodobania nastolatków, ale sądzę, że dobrze, by rodziców nic nie mogło zaskoczyć. Ani bunkrowanie się w pokoju, ani przesiadywanie godzinami przed komputerem, ani oszustwa co do godziny powrotu, obecności alkoholu na imprezie, malowanie twarzy na biało itd., itp. Warto docenić mnóstwo wskazówek, jak konkretnie reagować, co mówić, a czego absolutnie nie mówić nastolatkowi. Autorki wyjaśniają po prostu, co ma szansę sprawdzić się w kontakcie z tak złożonym i przewidywalno-nieprzewidywalnym stworzeniem, jak nastolatek.

Dobór tematów, porady (i to naprawdę istotne, od „co, gdy nie chce z nami jechać na wakacje”, aż po „co robić, gdy przyłapie się nastolatka na masturbacji”?), zbiór oryginalnych historii z życia znajomych autorek, bardzo współczesne podejście – zdecydowanie plusów tej książki jest mnóstwo.

Co mi się nie podoba? Standardy moralne w kilku miejscach. OK, rozumiem, że pewne rzeczy w Wielkiej Brytanii przeszły już do porządku dziennego, ale nie sądzę, że jest to normalne ani pożądane. Dla równowagi – pisząc o pladze upijanie się na umór i o tym, że alkohol to realny problem, autorki nie unikały ocen, czy wskazówek, jak stosować profilaktykę. Przy kwestiach seksu nie ma żadnego postulatu stop. Cytat pierwszy: „równie często [całowanie się] nie znaczy zupełnie nic i normalne jest całowanie się z trzema czy czterema osobami na jednej imprezie”. Dla mnie nie jest to normalne zachowanie, nawet dla eksperymentującego nastolatka, ale wskaźnik problemu. Cytat drugi: „Jeśli nastolatek sam szuka pornosów, to znaczy, że nie jest zbyt młody, żeby je oglądać”. Pytanie, które zostawiam otwarte: czy w ogóle istnieje wiek wystarczający, żeby oglądać pornosy? Albo czy tylko wiek stanowi tutaj problem? Jasne, pewne rzeczy będą się dziać i dobrze jest wiedzieć, że realne jest takie czy inne zachowanie. Brakuje mi tu jednak choćby delikatnej wzmianki, że nie jest to sprawa neutralna z punktu widzenia rozwoju psychoseksualnego.

Poza tą powyższą uwagą, książka stanowi smakowity kąsek. Lekka, pełna przykładów z życia, trafia w sedno. Może wspólne zapoznanie się z nią będzie dobrym punktem wyjścia do rozmowy o tym, jak wasz nastolatek patrzy na każdą z tych spraw? Bardzo polecam ją rodzicom i nie tylko rodzicom.

Katarzyna Wozinska – psycholog, trener umiejętności interpersonalnych, pracuje z dziećmi, młodzieżą i ich rodzicami w Centrum Słowo – Psychologia z Duszą w Poznaniu (www.centrumslowo.pl). Prywatnie żona i mama.

Nastolatki szczerze o sobie
Megan Lovegrove, Louise Bedwell
Tłumaczenie: Katarzyna Zimnoch
wyd. Samo Sedno