„Trudne sytuacje społeczne” – recenzja serii

Tak również jest i tym razem. Mam przyjemność zaprezentować niezwykle cenny zestaw pod tytułem „Trudne sytuacje społeczne”. W skład kompletu wchodzi poradnik dla nauczycieli, pt. „Jak rozmawiać z dziećmi o sytuacjach szkolnych i relacjach rówieśniczych” oraz trzy pudełka pomocy do publikacji. Każde pudełko porusza inne zagadnienia: część 1 „Rozmawiam z dziećmi o sytuacjach szkolnych i relacjach rówieśniczych”, część 2 „Rozmawiam z dziećmi o sytuacjach w domu i relacjach w rodzinie” oraz część 3 „Rozmawiam z dziećmi o sytuacjach w przestrzeni publicznej”. Zestaw jest propozycją do pracy z dzieckiem w młodszym wieku szkolnym.

Poradnik dla nauczyciela to niewiele ponad stustronicowa książka, zawierająca kilkadziesiąt tematów, które dotykają dzieci przekraczające próg szkolnej rzeczywistości. Publikacja porusza zagadnienia związane z codziennymi problemami początkującego ucznia, takimi jak: bezpieczeństwo i zagrożenia czyhające ze strony dorosłych, zapominanie o obowiązkach szkolnych, niszczenie mienia, spóźnianie się do szkoły, podsłuchiwanie i donosicielstwo czy niejednokrotnie skomplikowane pozalekcyjne relacje z rówieśnikami, ale również odrzucenie przez grupę, gorzki smak przegranej, głód i bieda, by wreszcie zasygnalizować nasilające się problemy, takie jak: uzależnienie, wagarowanie, przemoc rówieśnicza, funkcjonowanie osób niepełnosprawnych w klasie, ale również śmierć i emocje związane z odejściem bliskiej osoby.

Każdy poruszony temat jest skonstruowany technicznie według określonego pomysłu. W treści znajduje się scenka sytuacyjna wzbogacona symbolicznym zdjęciem, komentarz oraz propozycje pytań skierowanych do dziecka, komentarz dla nauczyciela z praktycznymi wskazówkami do wykorzystania w pracy oraz przykładowe, podobne tematy do rozmów z uczniami.

Natomiast zestawy w pudełkach składają się z kompletu zdjęć (po 48 sztuk) oraz książeczek z instrukcją do konkretnej części. Na fotografiach znajdują się wizualizacje konkretnych sytuacji na różnych płaszczyznach życia (szkoła, rówieśnicy, rodzina, przestrzeń publiczna), z tyłu znajduje się krótki opis zdarzenia. Wykorzystywać je można na różne sposoby. Dorosły wyszukuje zdjęcie z aktualnym problemem dotykającym dane dziecko i inicjuje rozmowę, opierając się na zawartych w instrukcjach wskazówkach, bądź spontanicznie, lecz z dużym wyczuciem. Drugą opcją jest wyszukanie przez dziecko zdjęcia z najbliższym mu w danej chwili zagadnieniem i rozpoczęcie rozmowy w kontekście własnych doświadczeń i przeżyć, wylanie emocji itp. Wizualizacja sytuacji pod postacią zdjęć jest świetnym pomysłem – pozwala dziecku się otworzyć, rozgadać, dać upust emocjom. Jakikolwiek pomysł nie zostałby wykorzystany, celem te publikacji jest pozytywny wpływ na rozwój emocjonalny małego człowieka, poprawę jego kompetencji społecznych i znalezienie rozwiązania wyjścia z trudnej sytuacji.

Komplet tej niezwykle przydatnej i unikatowej na rynku wydawniczym pomocy wydany jest bardzo estetycznie i starannie. Zdjęcia przedstawiają sytuacje dnia codziennego są wyraźne i nasycone odpowiednią barwą kolorów, zamknięte w solidnych pudełkach, książeczki wydane na dobrej jakości papierze opisane są językiem prostym, trafiającym do przeciętnego, niekoniecznie wykształconego w kierunku pedagogiki odbiorcy, ale wyczerpującym pod względem metodycznym i merytorycznym i dającym solidne wskazówki do wykorzystania. Obcując z tą publikacją, ma się świadomość, że autorka zestawu, Anna Kuziel-Kalina, jest doświadczonym praktykiem i jednocześnie potrafi przelać swoje refleksje na papier, w taki sposób, by stworzyć gotową i bardzo przydatną pomoc dydaktyczną.

Proponowany zestaw to kompleksowo opracowane zagadnienia, które są niezwykle cenną pomocą wzbogacającą warsztat pracy nauczyciela czy szkolnego specjalisty w codziennej pracy wychowawczej. Seria została stworzona z myślą o terapeutach, psychologach, pedagogach oraz wychowawcach pracujących z dziećmi, ale również rodzicach. Jej celem jest pomoc dorosłym w rozmowach z najmłodszymi na trudne tematy, kształtowaniu umiejętności nazywania problemów i rozmawianiu o emocjach. Może być wykorzystywana przede wszystkim podczas indywidualnej pracy z uczniem, ale również na lekcjach wychowawczych.

Jako, że jestem nauczycielem przedszkola w grupie zerowej oraz szkolnym pedagogiem, nie byłabym sobą, gdybym od razu nie wypróbowała efektywności tej publikacji. Powiem, że śmiało można ją wykorzystać w najstarszej grupie przedszkolnej. Rozmawialiśmy z wykorzystaniem zdjęć na temat zagrożeń czyhającej rzeczywistości i bezpieczeństwa podczas różnych sytuacji w domu i na ulicy. Jeden z zestawów pomógł mi w zorganizowaniu ciekawej lekcji w klasie IV na temat przemocy rówieśniczej. Podzieleni na zespoły uczniowie świetnie pracowali, tworząc dramowe scenki i szukając rozwiązania dla konkretnych sytuacji. 

Tak więc, jak widać, publikacja z serii „Trudne sytuacje społeczne” daje dużo możliwości i zdecydowanie uatrakcyjnia zajęcia z dzieckiem. Polecam.
 
Iwona Pietrucha
 
Trudne sytuacje społeczne
Autor: Anna Kuziel-Kalina
wyd. WiR, 2017
wiek: 6+