Zapisując dziecko do Klubu Malucha, przedszkola, szkoły, warto mieć wiedzę na temat metod, jakie się w danym miejscu stosuje. W I części tekstu przedstawiłam kilka najczęściej spotykanych metod – dziś ciąg dalszy.
Metoda Marii Montessori
Maria Montessori, pierwsza kobieta-lekarz we Włoszech, stworzyła pedagogikę wszechstronnie rozwijającą dziecko. Dlatego też jest dziś metodą, do której chętnie sięgają zarówno rodzice, jak i pedagodzy.
Kierunek metody Marii Montessori:
– pomoc dziecku w rozwijaniu samodzielności i wiary we własne siły,
– wypracowanie szacunku do porządku i pracy
– zamiłowania do pracy w ciszy, osiąganie długotrwałej koncentracji nad wykonywanym zadaniem,
– wypracowanie postaw posłuszeństwa opartego na samokontroli, a nie zewnętrznym przymusie, uzależnieniu od nagród
– formowanie postaw wzajemnej pomocy bez rywalizacji
W placówkach typowo montessoriańskich nie ma zabawek w potocznym znaczeniu. Metoda ta wyposaża nauczycieli i dzieci w bardzo szeroką gamę pomocy dydaktycznych, przedmiotów do manipulowania, czy uczenia konkretnych funkcji.
Dziecko zdobywa nowe umiejętności w miarę możliwości samodzielnie, nauczyciel pozwala na naukę na swoich błędach, jest jedynie pomocnikiem dziecka, pomostem między możliwościami dziecka, a nową umiejętnością.
Dzieci swobodnie wybierają materiał dydaktyczny, obowiązuje też dowolność miejsca oraz czasu i formy pracy.
Metoda Dobrego Startu Marty Bogdanowicz
Założeniem i celem metody, stworzonej przez prof. Martę Bogdanowicz jest kształtowanie złożonych funkcji, leżących u podstaw nauki czytania i pisania. Mowa tu o funkcjach językowych i spostrzeżeniowych: wzrokowych, słuchowych, dotykowych i czucia ruchu. Dzięki ćwiczeniom i zabawom w obszarze tej metody dziecko osiąga lepsze zintegrowanie funkcji tzw. wyższych, intelektualnych (myślenia i mowy) z instrumentalnymi (spostrzeżeniowo – ruchowymi). Metoda Dobrego Startu jest więc stosowana jako przygotowanie do nauki czytania i pisania.
Istnieje kilka form pracy, w zależności od wieku lub możliwości dzieci:
1. Program „Piosenki do rysowania” przeznaczony dla dzieci młodszych, od 4 roku życia.
2. „Piosenki i znaki”, przeznaczone dla dzieci na poziomie klasy „0”.
3. „Piosenki na literki” dla dzieci rozpoczynających klasę pierwszą.
W metodzie tej zasadniczą rolę odgrywają trzy elementy: element wzroku (wzory graficzne), element słuchu (piosenki) oraz motoryki (odtwarzanie wzorów). Wiązanie śpiewu, ruchu, muzyki i plastyki aktywizuje cały układ nerwowy dziecka.
Podstawę ćwiczeń stanowią wzory graficzne, prezentowane według zasady stopniowania trudności. Najpierw występują wzory, zawierające linie pionowe i poziome. Ukośne, łamane, figury geometryczne, na końcu linie krzywe, wymagające największej precyzji ruchów. Do wzorów dobrane są piosenki, których rytm jest zgodny z układem elementów we wzorze. Ćwiczenia polegają na odtwarzaniu ruchem (element ruchowy) wzorów graficznych (element wzrokowy) w rytm jednocześnie śpiewanej piosenki (element słuchowy). Dla dzieci jest to forma atrakcyjna i lubiana.
Metoda Dennisona (Kinezjologia Edukacyjna)
Paul Dennison (amerykański pedagog) opracował metodę, mającą na celu zintegrowanie pracy mózgu. Jego zdaniem wiele problemów intelektualnych i emocjonalnych w życiu człowieka wynika ze złego współdziałania obu półkul mózgowych i braku integracji między nimi. Ponieważ mózg jest narządem symetrycznym, a każda półkula pełni odmienną rolę, ich współpraca jest konieczna do naszego efektywnego funkcjonowania.
Ćwiczenia kinezjologiczne stanowią doskonała pomoc dla dzieci mających kłopot z płynnym czytaniem, czy nauką czytania w ogóle, swobodnym wypowiadaniem swoich myśli, koncentracją uwagi, czy wyrażaniem emocji.
Dennison proponuje bardzo proste i bezpieczne ćwiczenia ruchowe, które wykonywane systematycznie, powodują dość szybkie i długotrwałe zmiany w pracy mózgu. Powstają nowe i trwałe połączenia neuronalne pomiędzy obiema półkulami, co sprawia, że procesy uczenia się przebiegają szybciej, efektywniej i bezstresowo.
„Zmyślne ruchy” – tak brzmi polski tytuł jednej z kinezjologicznych książek, to ruchy, które uczą myśleć. Prostota, łatwość, skuteczność i przyjemność, to atuty metody Dennisona, które sprawiają, że pojawia się ona w wielu przedszkolach, szkołach, placówkach edukacyjnych.
Powyżej zostały zaprezentowane najczęściej obecnie stosowane metody terapeutyczno-edukacyjne. Jest ich oczywiście znacznie więcej. Częstą praktyką zawodową specjalistów, zajmujących się edukacją dzieci jest łączenie wielu metod lub wykorzystywanie elementów, zgodnie z wyznaczonymi celami edukacyjnymi i potrzebami oraz możliwościami dzieci.
Izabela Spychał – pedagog, logopeda, terapeuta integracji sensorycznej, kreatorka marki Oliwka – zabawki i pomoce edukacyjne dla dzieci
