Wiadomości dotyczące zróżnicowanych kręgów tematycznych wchodzą w zakres wyobraźni, są podstawą do precyzowania wielu poznanych pojęć oraz pobudzania do nowych działań i zachowań. Nieograniczony dostęp do źródeł informacji jest kluczem otwierającym drzwi do szeroko pojętego rozwoju i zdobycia wszechstronnej wiedzy, jednak nadmiar treści znacznie utrudnia wyodrębnienie wartościowych przekazów.
Szum informacyjny naprowadza do niskiej jakości materiałów, często chaotycznych, częściowo lub całościowo niezgodnych z prawdą. Skutkiem takiego nadmiaru informacji jest dezorientacja, zniechęcenie oraz stłumienie dziecięcej ciekawości. Często pojawia się też zmęczenie docierającymi zewsząd sprzecznymi komunikatami. W celu uniknięcia przykrych skutków szumu informacyjnego, warto od najmłodszych lat uczyć dziecko odpowiedniego selekcjonowania dostępnych treści. Jak to zrobić?
Wyjaśnij, że nie każda informacja jest prawdą
Dzieci zazwyczaj wykazują ufną postawę wobec mediów. Wytłumacz, że nie każdy komunikat, jaki do nas dociera, jest słuszny. Czasem wypowiedź to zwykła plotka, a czasem zawiera tylko część prawdy. Uświadom, że należy być czujnym i koniecznie sprawdzać wiarygodność treści. Warto wspomnieć przy tym o konsekwencjach, jakie niesie pozyskiwanie wiedzy z nieodpowiednich źródeł i rozprzestrzenianie informacji niezgodnych z prawdą.
Przedstaw sposoby dokonywania selekcji
Zapoznaj dziecko ze sposobami odpowiedniego podziału między komunikatami godnymi uwagi i tymi, które trzeba odrzucić. Wyjaśnij, czym kierować się przy wyborze rzetelnej informacji.
Młody adresat komunikatów powinien wiedzieć, że podczas selekcjonowania informacji należy zwrócić szczególną uwagę na:
• Autora materiału – m.in. czy pojawia się jego nazwisko i czy posiada odpowiednie kwalifikacje;
• Datę publikacji i częstotliwość aktualizacji źródła;
• Zawartość poszukiwanych informacji;
• Odniesienia – jeśli autor powołuje się na rzetelne źródła, istnieje duże prawdopodobieństwo, że wiadomość jest wiarygodna.;
• Poprawność językową.
Poleć sprawdzone źródła informacji
Warto podzielić się z dzieckiem źródłami informacji, z których korzystasz, tudzież uchodzą one za wiarygodne i pomocne. Nie musi być to najchętniej wybierane przez młodych ludzi medium, jakim jest internet. Możesz polecić dziecku skorzystanie z encyklopedii w wydaniu tradycyjnym, zachęcić do sięgnięcia po czasopismo popularno-naukowe, a nawet umożliwić rozmowę z człowiekiem posiadającym należytą wiedzę z danej dziedziny.
Zapewnij atrakcje
Po przekazaniu teorii związanej z selekcjonowaniem informacji możesz zorganizować ćwiczenia w formie zabawy, które pomogą w prosty sposób zapamiętać zdobytą wiedzę i przyczynią się do łatwości zastosowania jej w praktyce. Takim ćwiczeniem może być porządkowanie uprzednio wydrukowanych przez ciebie treści pochodzących z różnych witryn (mogą być to serwisy informacyjne, strony www znanych instytucji, fora internetowe, blogi itp.). Przekaż zdobyte materiały dziecku, aby dokonało podziału w oparciu o wcześniej poznane sposoby selekcjonowania. Możesz również przygotować krótki quiz z nagrodami, który sprawdzi wiedzę pociechy.
Zaoferuj pomoc
Szum informacyjny może utrudnić weryfikację informacji nawet dorosłym, doświadczonym odbiorcom. Czasem pomimo wiedzy i umiejętności selekcjonowania, dziecko może poczuć się zagubione w natłoku informacji. W takiej sytuacji zaoferuj pomoc w wyborze odpowiedniego źródła, a jeśli wystąpi taka potrzeba, wyjaśnij dziecku nieznane pojęcia i zjawiska.
Olga Tyszka – studentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej
