Naukowcy odkryli, że mózg dziecka przebudowuje się, gdy zdobywa ono nową wiedzę, a główną rolę w tym procesie odgrywa hipokamp postrzegany dotychczas jako centrum pamięci.
Przedmiotem zainteresowania naukowców stało się to, co dzieje się z mózgiem dziecka, gdy wykonuje matematyczne zadania, począwszy od zwykłego liczenia przy pomocy palców, po bardziej efektywne strategie wykorzystywania pamięci do zadań matematycznych. Dr Vinod Menon, profesor psychiatrii w Stanford University School of Medicine, tłumaczy: „Chcieliśmy zrozumieć jak dzieci zdobywają nową wiedzę i określić dlaczego niektóre z nich przywołują z pamięci różne informacje lepiej niż inne”.
Aby zgłębić tę kwestię naukowcy wykonali dwie serie obrazów rezonansu magnetycznego na grupie dzieci w wieku 7-9 lat w odstępie 1,2 roku. Dodatkowo dla porównania wykonano analogiczne obrazy dla grupy badanych w wieku 14-17 lat oraz grupy młodych dorosłych liczących od 19-22 lat. Badani charakteryzowali się standardowym poziomem inteligencji (IQ).
Podczas trwającego ponad rok eksperymentu młodzi uczestnicy zaczęli rozwiązywać zadania matematyczne szybciej i trafniej, częściej również bazowali na zapisanych w pamięci faktach matematycznych i rzadziej musieli korzystać z obliczeń. Gdy zmieniała się strategia podchodzenia do zadań matematycznych, naukowcy dostrzegli szereg zmian w mózgach dzieci. Pod koniec badań hipokamp, pełniący wiele funkcji związanych z kształtowaniem nowych wspomnień, był aktywowany częściej niż na ich początku, z kolei mniej aktywne były rejony mózgu odpowiedzialne za dokonywanie obliczeń. Ponadto wzmocniły się połączenia pomiędzy hipokampem a innymi częściami mózgu.
„To oznacza, że hipokamp dostarcza rusztowania dla nauki i konsolidowania wiedzy do długoterminowej pamięci dziecka” – tłumaczy Menon. Mózgi dzieci budują schematy dla wiedzy matematycznej. „U dorosłych takie rusztowanie nie jest już potrzebne, ponieważ pamięć dla zagadnień matematycznych została już najprawdopodobniej skonsolidowana w korze nowej”.
Powyższe odkrycia pozwalają sformułować ostrożny wniosek, że na matematyczne osiągnięcia najmłodszych mniej wpływa zdolność dokonywania prostych obliczeń, bardziej zaś dobrze funkcjonująca pamięć.
„Badanie dostarcza nowego dowodu, że doświadczenie w rozwiązywaniu zadań matematycznych faktycznie zmienia hipokamp i jego połączenia. W trakcie rozwijania umiejętności, stają się coraz bardziej stabilne. Pomaga nauka tabliczki dodawania czy mnożenia i umieszczenie ich w swojej pamięci” – komentuje dr Kathy Mann Koepke z National Institutes of Health – instytutu, który ufundował eksperyment. Mann dodaje, że chociaż badanie koncentruje się na zdolnościach matematycznych, jest prawdopodobne, że na tej samej zasadzie rozwijają się też inne umiejętności; dzieci, które potrafią dopasować literę do dźwięku wcześniej uczą się szybko czytać. „Dzisiaj jesteśmy w tej komfortowej sytuacji, że nie musimy już zadowalać się stwierdzeniem, że niektóre dzieci są bardziej, a inne mniej uzdolnione” – dodaje Michał Sobieraj z platformy BrainMax.pl. „Dzięki dynamicznemu rozwojowi neuropsychologii, lepiej rozumiemy jak przebiega proces nauki i rozwoju, a więc mamy też większe możliwości usprawniania tego procesu. Pamięć, koncentracja, percepcja, umiejętność logicznego myślenia oraz zdolności językowe mogą być rozwijane poprzez wykonywanie odpowiednich ćwiczeń poznawczych, które stymulują rozwój umysłowy – i to są fakty potwierdzone przez naukę”.