„Wybierz szkołę podstawową dla swojego dziecka” – recenzja książki

 
„Wybierz szkołę podstawową dla swojego dziecka” zachęca rodziców przyszłych pierwszoklasistów do dokonywania świadomego wyboru podstawówki. Takie działanie nie jest konieczne, ponieważ w Polsce na tym etapie edukacji obowiązuje rejonizacja: na każdego (również niepełnosprawnego) przyszłego ucznia czeka miejsce w szkole rejonowej. Jednak świadomy wybór może być ze wszech miar korzystny dla dziecka, zwłaszcza gdy w okolicy zamieszkania dostępnych jest kilka placówek (publicznych i niepublicznych).
 
Jak porównywać szkoły, jakie kryteria brać pod uwagę, skąd czerpać o nich informacje – na te i inne pytania udziela odpowiedzi publikacja pod redakcją naukową prof. Stefana Kwiatkowskiego.
 
Książka stanowi poradnik dla rodziców, a tytułowy temat ujęty jest bardzo szeroko. To z jednej strony przewodnik po polskim systemie oświaty, przystępnie tłumaczący podstawy prawne działania szkół podstawowych, jak również interpretujący prawo oświatowe (np. w formie porównań szkół publicznych i niepublicznych). Istotne informacje zawarte w ustawach i rozporządzeniach zbiera w jednym miejscu, umiejętnie zestawia, rozjaśnia urzędową nomenklaturę. Nawet w obliczu czekającej polskie szkolnictwo reformy, czytelnik otrzymuje sporą porcję wiedzy, którą łatwiej aktualizować, jeśli ma solidne podwaliny oparte na obecnie działającym systemie.  
 
Wybór szkoły dla dziecka ujęty jest również w aspekcie psychologicznym. Dr Agnieszka Olechowska poświęca ponad 40 stron książki na charakterystykę rozwojową dziecka rozpoczynającego naukę w szkole. Nie poprzestaje jedynie na prezentacji cech i potrzeb przyszłego ucznia, co samo w sobie może być dla rodzica ciekawe i niejednokrotnie odkrywcze, ale tłumaczy pojęcie gotowości szkolnej, czyli tych aspektów, które będą decydowały o powodzeniu dziecka w szkole. Dodatkiem do książki jest „Kwestionariusz obserwacji dziecka. Propozycja dla rodziców”, który może dostarczyć cennych informacji na temat obszarów wymagających wsparcia, zanim rozpocznie się szkolna przygoda. Jako podstawę teoretyczną użyto koncepcji strefy najbliższego rozwoju, opracowaną przez L. Wygotskiego, bardzo pomocnej w tłumaczeniu sukcesów i porażek związanych z nauką na każdym etapie życia człowieka. Ta część książki, wraz z dotyczącymi jej materiałami praktycznymi, będzie aktualna niezależnie od przyjętego w Polsce systemu edukacji.
 
Książka skupia się na procesie i to jest jeden z cenniejszych jej aspektów (również niezależny od szykowanych zmian w edukacji). Wybór szkoły nie jest prostą decyzją, stoi za nim szereg czynników, które rodzic bierze pod uwagę lub odrzuca. Wzajemne oczekiwania szkoły i rodziców stają się często przyczyną konfliktów, w które chętnie włączają się media. Tymczasem autorzy skupiają się na tym, by od pierwszych kontaktów ze szkołą dbać o budowanie relacji służącej wychowaniu młodego człowieka. W to zadanie zaangażowane są dwie strony: rodzice i szkoła (reprezentowana w pierwszej kolejności przez wychowawcę i nauczyciela dziecka). Tylko relacja oparta na wzajemnym zaufaniu i szacunku służy dobru dziecka. 
 
Zespół redakcyjny udziela głosu zarówno nauczycielom, jak i rodzicom, uwrażliwiając ich na siebie nawzajem.
 
Przedostatnia część książki traktuje o nauczaniu domowym, czyli spełnianiu obowiązku szkolnego poza szkołą. Ostatnia dotyczy poszukiwania placówki dla dziecka ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (np. niepełnosprawnością, niedostosowaniem społecznym, zaburzeniami rozwojowymi). Temat wyboru szkoły jest więc ujęty kompleksowo, autorzy nie pomijają żadnej formy edukacji dostępnej w obecnie na mocy polskiego prawa.
 
Książka ma szatę graficzną typową dla podręcznika, łatwo się po niej poruszać, a znalezienie interesującej informacji nie jest trudne. Dodatkowym atutem są zaproponowane procedury działania i kalendaria. O tym, że nie jest to „suchy” podręcznik, prezentujący jedynie prawo oświatowe, starałam się przekonać już wyżej, kolorytu dodają jeszcze historie „z praktyki”, czyli wypowiedzi nauczycieli, dyrektorów, rodziców, rzucające więcej światła na prezentowaną w poradniku treść.
 
Gorąco polecam rodzicom wybierającym szkołę dla dzieci. 
 
PS Drugie wydanie książki, uwzględniające zmiany, jakie zajdą w szkolnictwie podstawowym w wyniku reformy oświaty, szybko mógłby stać się bestsellerem.
 
Martyna Wieszczeczyńska
Psycholog dziecięcy, żona i mama
 
Wybierz szkołę podstawową dla swojego dziecka
red. nauk. Stefan M. Kwiatkowski
Wydawnictwo Naukowe PWN