Nie znamy faktów, boimy się mitów
Tylko w jednym na pięć przypadków zdarzeń pozaszpitalnego, nagłego zatrzymania krążenia podejmowana jest resuscytacja oddechowo-krążeniowa[ii]. Problem bierności polskiego społeczeństwa w konieczności udzielenia pierwszej pomocy jest bardzo powszechny. Najczęstszą przyczyną takiej postawy jest strach. Strach przed tym, że osoba, która udziela pierwszej pomocy zostanie pociągnięta do odpowiedzialności karnej, jeśli u poszkodowanego wystąpią komplikacje oraz przekonanie, że z braku profesjonalnego przygotowania, zamiast pomóc można bardziej zaszkodzić. Jak podkreśla lek. Mariusz Pacałowski, Dyrektor Merytoryczny Akademii Ratownictwa Grupy LUX MED – „są to jedne z najpopularniejszych mitów dotyczących pierwszej pomocy. Do odpowiedzialności karnej możemy być pociągnięci przede wszystkim wtedy, gdy nie podejmiemy próby ratowania ludzkiego życia. Bez natychmiastowej reakcji, pacjent z zatrzymaniem krążenia nie ma szans
na przeżycie. Nie można zatem zaszkodzić bardziej niż nie udzielając pomocy”.
W przypadku zatrzymania akcji serca i nieudzielenia pierwszej pomocy szanse na uratowanie życia spadają o 10% co minutę, a po 2-4 minutach bez wykonywania oddechów ratowniczych znajdujące się we krwi tętniczej rezerwy tlenu wyczerpują się[iii]. Każda minuta naszego strachu może zatem kosztować kogoś utratę życia. „W trakcie swojej wieloletniej pracy spotykałem się z sytuacjami, w których człowiek mógłby żyć, gdyby tylko ktoś odważył się wykonać podstawową pierwszą pomoc medyczną. Niestety, Polacy w dalszym ciągu nie wiedzą jak pomóc w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia. Strach i niewiedza blokują ludzi przed podjęciem działania. W dalszym ciągu widać ogromną potrzebę edukacji w tym zakresie” – zaznaczalek. Mariusz Pacałowski, Dyrektor Merytoryczny Akademii Ratownictwa Grupy LUX MED.
Mechanizm lęku
Skoro nie można zaszkodzić bardziej niż poprzez nieudzielenie pierwszej pomocy, to gdzie leży przyczyna lęku? „Najczęściej boimy się, że zostaniemy pociągnięci do odpowiedzialności lub zarazimy się czymś podczas kontaktu z drugim, nieznanym człowiekiem” – komentuje dr Grzegorz Juszczyk Dyrektor Działu Profilaktyki Grupy LUX MED. „W opanowaniu lęku przed chorobami pomogą nam na pewno regularne szkolenia. Warto również zaznaczyć, że do tej pory w Polsce nikt nie został pociągnięty do odpowiedzialności za nieprawidłowe czy niezgodne z wytycznymi udzielenie pierwszej pomocy. Dużo większe prawdopodobieństwo, że zostaniemy ukarani istnieje natomiast gdy tej pomocy nie udzielimy – podkreśla Maciej Pająk, Dyrektor Pogotowia Grupy LUX MED.
W sytuacji zagrożenia ludzkiego życia paraliżuje nas przede wszystkim stres oraz przekonanie, że inni mogą zrobić coś za nas. Prosta reguła 30 uciśnięć i 2 oddechów ratowniczych zaczyna przybierać wtedy rozmiary skomplikowanej logistycznie operacji. Dr Juszczyk dodaje „Reakcja stresowa to w uproszczeniu przygotowanie nas do walki lub ucieczki przed zagrożeniem. Czekanie, aż ktoś inny udzieli pomocy, oczekiwanie na przyjazd karetki, to właśnie nasza ucieczka. Jeśli jednak pomyślisz, że to Ty mogłeś się znaleźć na miejscu poszkodowanego, włączy się rekcja walki, jakbyś walczył o własne życie i poczujesz ogromną mobilizację.
Wygraj ze strachem – porady ekspertów
Specjaliści twierdzą jednak zgodnie, że wyzwolenie się od lęku związanego
z udzielaniem pierwszej pomocy jest bardzo proste. Wystarczy zastosować kilka rad
i przełamać swój strach, aby ocalić czyjeś życie.
1. Myśl pozytywnie
Uświadom sobie, że udzielona przez Ciebie pierwszą pomoc może uratować ludzkie życie. Gdy pacjent nie oddycha, nie obawiaj
się, że spowodujesz u niego uraz kręgosłupa – życie zawsze jest nadrzędną wartością.
2. Poświęć 15 minut dla życia
Podstaw udzielania pierwszej pomocy, które umożliwią Ci uratowanie człowieka, możesz nauczyć się już w 15 minut! Z ogólnodostępnymi materiałami edukacyjnymi możesz zapoznać się nawet przy porannej kawie.
3. Użyj telefonu nie tylko do wezwania pomocy
Jeśli chcesz mieć 100% pewności, że jesteś przygotowany na każdą sytuację pobierz na swój telefon np. aplikację mobilną „Pierwsza Pomoc” LUX MED i Orange. Aplikacja poprowadzi Cię krok po kroku przez udzielanie pierwszej pomocy. Warto z niej skorzystać także przy innych codziennych zdarzeniach np. oparzeniach, odmrożeniach, porażeniu prądem czy zatruciach.
4. Bądź liderem
Wyobraź sobie, że jesteś liderem w projekcie „Uratuj ludzkie życie”. Przejmij inicjatywę, nawet jeśli wokół są osoby starsze od Ciebie. Podejmuj osobiście najważniejsze decyzje, działaj bez wahania, rozdziel poszczególne zadania na stojących obok gapiów. Uświadom sobie,
że to najbardziej wartościowe zadanie, które przyszło Ci wykonać,
a będziesz skłonny do wielkich czynów.
5. Spójrz na zegarek
Pomyśl sobie, że masz tylko kilka minut, aby uratować ludzkie życie. Pamiętaj, że każda minuta Twojego działania zwiększa szanse
na przeżycie poszkodowanego. Nie czekaj – działaj!
Im więcej będziesz wiedział o udzielaniu pierwszej pomocy, tym bardziej będziesz pewny, że nie ma się czego bać. By odważnie ratować ludzkie życie zapoznaj się również z infografiką pt. „Wszystko, co powinieneś wiedzieć o pierwszej pomocy,
by nie bać się pomóc” i pobierz aplikację „Pierwsza Pomoc”.
